Thơ Ivan Bunin - Phần 4

33. NHỮNG BÓNG MA

Không, người chết với ta còn sống vậy!

Có một truyền thuyết của Xcốtlen

Rằng bóng họ mà mắt không nhìn thấy

Vẫn đi về để gặp gỡ hằng đêm.

Rằng những cây đàn hạc ở trên tường

Tay của họ chạm vào rất bí ẩn

Và thức dậy trong những dây mơ màng

Những âm thanh u buồn và vui sướng.

Ta gọi bao truyền thuyết là chuyện cổ

Ta không nghe, ta không hiểu ban ngày

Nhưng đêm đến ta sống bằng chuyện đó

Ta nghe theo yên lặng đến thơ ngây.

Ta đã đành, ma quỉ chẳng hề tin

Nhưng mệt lử vì tình yêu, ly biệt…

Và tôi vẫn nghe lần này lần khác

Những âm thanh vui sướng lẫn u buồn!

1905

Призраки

Нет, мертвые не умерли для нас!

Есть старое шотландское преданье,

Что тени их, незримые для глаз,

В полночный час к нам ходят на свиданье,

Что пыльных арф, висящих на стенах,

Таинственно касаются их руки

И пробуждают в дремлющих струнах

Печальные и сладостные звуки.

Мы сказками предания зовем,

Мы глухи днем, мы дня не понимаем;

Но в сумраке мы сказками живем

И тишине доверчиво внимаем.

Мы в призраки не верим; но и нас

Томит любовь, томит тоска разлуки...

Я им внимал, я слышал их не раз,

Те грустные и сладостные звуки!

34. NHỮNG NGÔI SAO ĐÊM XUÂN DỊU DÀNG HƠN

Những ngôi sao đêm xuân dịu dàng hơn

Họa mi e dè hơn cất tiếng hót…

Anh yêu vô cùng những đêm tối đen

Những ngôi sao, hàng phong và đầm nước.

Em như sao kia, tuyệt vời, thanh sạch

Anh nắm bắt trong mọi thứ niềm vui –

Trong sao trời, trong mùi hương, màu sắc…

Nhưng anh yêu em trìu mến hơn nhiều.

Chỉ với một mình em, anh hạnh phúc

Không còn ai thay thế được em đâu:

Và chỉ anh, em yêu và em biết

Chỉ mình em hiểu được – tại vì sao!

1898

Звезды ночью весенней нежнее

Звезды ночью весенней нежнее,

Соловьи осторожней поют...

Я люблю эти темные ночи,

Эти звезды, и клены, и пруд.

Ты, как звезды, чиста и прекрасна...

Радость жизни во всем я ловлю –

В звездном небе, в цветах, в ароматах...

Но тебя я нежнее люблю.

Лишь с тобою одною я счастлив,

И тебя не заменит никто:

Ты одна меня знаешь и любишь

И одна понимаешь - за что!

35. ĐÊM U BUỒN NHƯ MƠ ƯỚC ĐỜI TÔI

Đêm u buồn như mơ ước đời tôi

Từ xa xôi trên thảo nguyên hoang vắng

Một ngọn lửa nhỏ cô đơn thấp thoáng…

Trong tim đầy buồn bã với tình yêu.

Nhưng kể thế nào và kể cho ai

Điều gì gọi mi, con tim tràn ngập! –

Đường xa xôi, còn thảo nguyên im bặt.

Đêm u buồn như mơ ước đời tôi.

1900

Ночь печальна, как мечты мои

Ночь печальна, как мечты мои.

Далеко в глухой степи широкой

Огонёк мерцает одинокий…

В сердце много грусти и любви.

Но кому и как расскажешь ты,

Что зовет тебя, чем сердце полно! —

Путь далек, глухая степь безмолвна.

Ночь печальна, как мои мечты.

36. CON CHIM CÓ TỔ, CON THÚ CÓ HANG

Con chim có tổ, con thú có hang

Đắng cay vô cùng trái tim non trẻ

Khi tôi ra đi từ nhà của bố

Nói lời vĩnh biệt với ngôi nhà mình!

Con chim có tổ, con thú có hang

Con tim đập đau thương và mạnh mẽ

Tôi bước vào ngôi nhà thuê xa lạ

Với cái bị đã cũ nát của mình.

1922

У птицы есть гнездо, у зверя есть нора

У птицы есть гнездо, у зверя есть нора.

Как горько было сердцу молодому,

Когда я уходил с отцовского двора,

Сказать прости родному дому!

У зверя есть нора, у птицы есть гнездо,

Как бьётся сердце, горестно и громко,

Когда вхожу, крестясь, в чужой, наёмный дом

С своей уж ветхою котомкой!

37. TẠI SAO VÀ NÓI GÌ

Tại sao và nói gì?

Bằng tình yêu, mơ ước

Con tim mong mở hết –

Vì sao? Bằng một từ!

Trong lời nói con người

Đâu chỉ toàn lặp lại

Đừng đi tìm ý nghĩa

Ý nghĩa lãng quên rồi!

Và biết kể cùng ai?

Dù chân thành đến vậy

Không một ai hiểu nổi

Những đau khổ của người!

1889

Зачем и о чем говорить?

...Зачем и о чем говорить?

Всю душу, с любовью, с мечтами,

Все сердце стараться раскрыть —

И чем же? — одними словами!

И хоть бы в словах-то людских

Не так уж все было избито!

Значенья не сыщете в них,

Значение их позабыто!

Да и кому рассказать?

При искреннем даже желанье

Никто не сумеет понять

Всю силу чужого страданья!

38. SÁNG NHƯ NGÀY, BÓNG THƠ THẨN SAU LƯNG

Sáng như ngày, bóng thơ thẩn sau lưng

Trong những bụi trần truồng. Trên cỏ hoa ánh bạc

Mặt trăng đi vòng một cách ẩn ước

Tỏa sáng xung quanh những mái đầu đen.

Anh tìm ánh mắt vĩnh biệt của em

Nhưng trong tim giấu đi cơn giá lạnh –

Vẻ tái nhợt, u buồn và bí ẩn

Anh không nhận ra dưới ánh trăng buồn.

1901

Светло, как днем, и тень за нами бродит

Светло, как днем, и тень за нами бродит

В нагих кустах. На серебре травы

Луна с небес таинственно обводит

Сияние вкруг темной головы.

Остановясь, ловлю твой взор прощальный,

Но в сердце холод мертвенный таю —

И бледный лик, загадочно-печальный,

Под бледною луной не узнаю.

39. CÓ AI ĐÓ HÁT THẬT LÂU TRONG ĐÊM

Có ai đó hát thật lâu trong đêm

Từ xa xôi trên cánh đồng tăm tối

Giọng hát buồn mà ngang tàng ngổ ngáo

Về tự do, hạnh phúc đã không còn.

Anh mở cánh cửa sổ và ngồi lên

Em đang ngủ… Anh nghe đầy khao khát

Từ cánh đồng mùi mưa, mùi lúa mạch

Đêm vô cùng mát mẻ, đượm mùi hương.

Điều gì giọng hát thức dậy trong lòng

Anh không biết… Nhưng lòng anh rầu rĩ

Anh từng yêu em dịu dàng như thế

Như ngày nào em cũng đã yêu anh.

1899

Нынче ночью кто-то долго пел

Нынче ночью кто-то долго пел.

Далеко скитаясь в темном поле,

Голос грустной удалью звенел,

Пел о прошлом счастье и о воле.

Я открыл окно и сел на нем.

Ты спала… Я долго слушал жадно…

С поля пахло рожью и дождем,

Ночь была душиста и прохладна.

Что в душе тот голос пробудил,

Я не знаю… Но душа грустила,

И тебя так нежно я любил,

Как меня когда-то ты любила.

40. BÀI CA

Em chỉ là cô gái quê làm ruộng

Còn chàng người vui vẻ, một ngư dân.

Cánh buồm trắng đang chìm nơi vịnh biển

Chàng từng thấy nhiều biển cũng như sông.

Gái Hy Lạp ở Bôxpho đẹp lắm

Còn em vừa đen, xấu lại gầy gò.

Cánh buồm trắng đang bị chìm trên biển

Có thể là không quay lại bao giờ!

Em sẽ đợi dù tiết trời xấu tốt

Đợi không xong – sẽ bỏ ruộng không làm

Đi ra biển – ném nhẫn vào dòng nước

Kết thúc đời bằng lưỡi hái màu đen.

1903

Песня

Я - простая девка на баштане,

Он - рыбак, веселый человек.

Тонет белый парус на Лимане,

Много видел он морей и рек.

Говорят, гречанки на Босфоре

Хороши… А я черна, худа.

Утопает белый парус в море -

Может, не вернется никогда!

Буду ждать в погоду, в непогоду…

Не дождусь - с баштана разочтусь,

Выйду к морю, брошу перстень в воду

И косою черной удавлюсь.

41. VÔ VỌNG

Ở phương Bắc có những thảm rêu hồng

Những đụn cát màu bạc, mượt như nhung

Nhưng âm thanh từ ngọn thông màu tối

Vẫn vang lên trên biển, tựa dây đàn.

Em hãy nghe. Hãy đứng dựa vào thông:

Qua tiếng động, có nghe sự dịu dàng?

Tiếng du dương nửa mơ mà nửa tỉnh

Ở phương Bắc vô vọng cũng vui mừng.

1907

Безнадежность

На севере есть розовые мхи,

Есть серебристо-шелковые дюны…

Но темных сосен звонкие верхи

Поют, поют над морем, точно струны.

Послушай их. Стань, прислонись к сосне:

Сквозь грозный шум ты слышишь ли их нежность?

Но и она — в певучем полусне.

На севере отрадна безнадежность.

42. NHỚ MỘT CHIỀU ĐÔNG DÀI

Nhớ một chiều đông dài

Nhá nhem và lặng lẽ

Đèn soi bóng hắt hiu

Bão khóc ngoài cửa sổ.

“Con thân yêu – mẹ nói –

Nếu con muốn ngủ say

Để sớm mai sảng khoái

Và vui vẻ sáng ngày

Thì quên bão gào thét

Quên mẹ ở bên con

Chỉ nhớ tiếng của rừng

Và trưa hè oi bức

Nhớ bạch dương xào xạc

Còn trên ruộng sau rừng

Sóng lúa mạch ánh vàng

Êm đềm và chậm chạp!”

Với lời khuyên thân thuộc

Tôi nghe và tôi tin

Và ước mơ tràn ngập

Tôi bắt đầu lãng quên.

Cùng với giấc ngủ yên

Đi vào trong giấc ngủ

Tiếng rì rào của lúa

Xào xạc của bạch dương.

1887

Помню - долгий зимний вечер

Помню - долгий зимний вечер,

Полумрак и тишина;

Тускло льется свет лампады,

Буря плачет у окна.

«Дорогой мой, - шепчет мама, -

Если хочешь задремать,

Чтобы бодрым и веселым

Завтра утром быть опять, -

Позабудь, что воет вьюга,

Позабудь, что ты со мной,

Вспомни тихий шепот леса

И полдневный летний зной;

Вспомни, как шумят березы,

А за лесом, у межи,

Ходят медленно и плавно

Золотые волны ржи!»

И знакомому совету

Я доверчиво внимал

И, обвеянный мечтами,

Забываться начинал.

Вместе с тихим сном сливалось

Убаюкиванье грез –

Шепот зреющих колосьев

И невнятный шум берез…

43. ÁNH SÁNG MUÔN ĐỜI

Trên nghĩa trang, trên đồng

Trong rừng dương già cũ

Chẳng xương hay mộ chí –

Vương quốc của mơ màng.

Ngọn gió hè xoay vòng

Màu xanh của lá cành –

Hướng về anh bay tới

Ánh sáng nụ cười em.

Không bia đá, đóng đinh

Trước mắt anh vẫn thế

Váy áo thời sinh viên

Và ánh nhìn sáng tỏ.

Chẳng lẽ em cô đơn?

Chẳng lẽ không cùng anh

Trong những ngày tháng ấy

Anh – người khác đã từng?

Và trong cõi trần gian

Của những ngày hiện tại

Từ lâu anh không còn

Trẻ trung như ngày ấy!

1917

Свет незакатный

Там, в полях, на погосте,

В роще старых берез,

Не могилы, не кости -

Царство радостных грез.

Летний ветер мотает

Зелень длинных, ветвей –

И ко мне долетает

Свет улыбки твоей.

Не плита, не распятье -

Предо мной до сих пор

Институтское платье

И сияющий взор.

Разве ты одинока?

Разве ты не со мной

В нашем прошлом, далеком,

Где и я был иной?

В мире круга земного,

Настоящего дня,

Молодого, былого

Нет давно и меня! 

44. CHIỀU THÁNG TƯ TƯƠI SÁNG ĐÃ LỤI TÀN

Chiều tháng tư tươi sáng đã lụi tàn

Hoàng hôn lạnh bao trùm lên đồng cỏ

Quạ ngủ yên, dòng nước từ xa ngái

Trong bóng đêm vang lên vẻ bí huyền.

Nhưng mầm xanh tỏa mùi tươi mát hơn

Đất đen còn lạnh lùng và mới mẻ

Ánh sao trời trong đêm đen lặng lẽ

Thanh khiết hơn tuôn chảy xuống trên đồng.

Có những ngôi sao in bóng trên đầm

Trên mặt nước lặng yên càng lấp lánh

Những con sếu cất tiếng kêu gọi bạn

Khi chúng bay rất cẩn trọng thành đàn.

Còn Mùa xuân trong những cánh rừng xanh

Chờ bình minh, cố ghìm hơi thở lại

Và lắng nghe tiếng xạc xào cây cối

Nhìn đăm đăm những khoảng tối trên đồng.

1892

Догорел апрельский светлый вечер

Догорел апрельский светлый вечер,

По лугам холодный сумрак лег.

Спят грачи; далекий шум потока

В темноте таинственно заглох.

Но свежее пахнет зеленями

Молодой озябший чернозем,

И струится чище над полями

Звездный свет в молчании ночном.

По лощинам, звезды отражая,

Ямы светят тихою водой,

Журавли, друг друга окликая,

Осторожной тянутся гурьбой.

А Весна в зазеленевшей роще

Ждет зари, дыханье затая, —

Чутко внемлет шороху деревьев,

Зорко смотрит в темные поля.